Investeer in een goed statief: goedkoop is duurkoop

We zien het constant tijdens onze workshops. Statieven die eigenlijk te licht zijn en te onstabiel om scherpe foto’s mee te maken. Het is begrijpelijk, want de aankoop van een camera is al duur genoeg. Dan ga je bezuinigen op een statief en koop je een niet al te duur model. Vaak zijn deze van kunststof, zijn ze zeer licht en zijn de mogelijkheden beperkt. Na een aantal maanden voldoet dit statief niet meer aan je verwachtingen en moet je op zoek naar een ander.

Dit is een veelvoorkomend scenario. Wanneer je vervolgens op internet gaat zoeken naar een nieuw statief zie je door de bomen het bos niet meer. Er zijn ontzettend veel merken en opties waar je uit kunt kiezen. In dit artikel vertellen wij je waar je op moet letten bij de aanschaf van een goed statief.

Waarom gebruik je een statief?

Het mag duidelijk zijn dat een statief stabiliteit geeft, maar een statief is ook voor andere dingen handig.

• Het geeft rust: als je wil fotograferen bij het mooiste licht, dan moet je soms geduld hebben. Soms moet je wel een half uur wachten tot je het juiste licht hebt. Je kunt in dit geval alle voorbereidingen treffen waaronder de compositie. Als je de compositie hebt bepaald, hoef je simpelweg alleen maar te wachten tot het juiste licht tevoorschijn komt.
• Te weinig licht: bij te weinig licht kan je je diafragma open zetten en je ISO verhogen om met te weinig licht nog steeds uit de hand te kunnen fotograferen. Echter komt dit de foto niet ten goede. Door te fotograferen op statief kan je de juiste instellingen gebruiken om tot het gewenste resultaat te komen: een foto met volledige scherpte en geen ruis.
• Meer aandacht voor compositie: een statief dwingt je om na te denken over je compositie.
• HDR Fotografie, panorama of photo stacking: bij het maken van een HDR foto of een foto door middel van focus stacking, is het van groot belang dat alle afbeeldingen precies hetzelfde zijn. Hetzelfde geldt bij het maken van een panorama. De mooiste panorama krijg je met 50% overlapping en wanneer de horizon steeds op dezelfde hoogte ligt.

Ondanks dat een statief soms enorm onhandig is is het in meerdere situaties meer dan welkom.

Soorten statieven

Allereerst kan je kiezen uit drie soorten statieven: een monopod, een tripod en een gorillapod. De monopod wordt vaak gebruikt voor sport- en wildlife fotografie en bestaat uit één poot. Het helpt om het gewicht te ondersteunen terwijl je tegelijkertijd alle ruimte hebt om je vrij te bewegen. De tripod is het statief met drie poten en is het meest stabiel. Dit statief is het meest geschikt voor avondfotografie. De gorillapod is een klein statief met flexibele poten. Dat statief kan je neerzetten, maar bijvoorbeeld ook om een lantaarnpaal of reling van een brug klemmen. Je bent zeer flexibeler met dit type statief en je kunt hiermee zeer bijzondere perspectieven krijgen.

Driepootstatieven.

Gorillapod.

Welke fotograaf ben jij?

Welk statief je kiest en welke eisen jouw statief moet hebben ligt aan wat voor soort fotograaf je bent. Een architectuurfotograaf heeft andere wensen dan een macrofotograaf, net als een amateur andere eisen heeft dan een professional. Ga na wat voor jou belangrijk is. Is dat de hoogte? Flexibiliteit? Gewicht? Ben je veel onderweg of gebruik je het statief alleen in de studio? Zet dat voor jezelf even op een rijtje. Vergeet niet om gebruik te maken van de filters op verschillende verkooppagina’s om je het zoeken gemakkelijker te maken. Er zijn namelijk behoorlijk wat punten waar je op kunt letten.

Materiaal en gewicht

Goedkopere statieven zijn doorgaans van aluminium gemaakt met plastic onderdelen. Deze statieven zijn vaak licht, eenvoudig in gebruik en kennen weinig instelmogelijkheden. Door het materiaal zijn deze statieven vaak niet stabiel genoeg terwijl je onder andere voor stabiliteit een statief koopt. Deze statieven hebben ook een kortere levensduur.

Duurdere modellen zijn vaak gemaakt van duurzame en stevige materialen zoals carbon, magnesium legering of polymeer. Deze statieven staan als een huis en kunnen een flinke stoot verduren. Ook het constant verstellen van deze statieven is voor deze modellen geen probleem en kunnen zwaarder belast worden. Je hebt minder tot geen slijtage.

Dit zijn over het algemeen ook lichtere materialen, vooral carbon, maar er zijn statieven die wel een aardig gewicht hebben. Als je een half uurtje met het statief moet lopen of alleen van het statief gebruik maakt in de studio maakt dat gewicht niet uit. Ben je veel en lang onderweg, dan ga je dit gewicht zeker voelen en is gewicht een punt om op te letten. Ook qua budget is er verschil in deze statieven. Een carbon statief is lichter, maar is een duurder materiaal. Een statief van aluminium is wat goedkoper, maar heeft meer gewicht. Onthoud: hoe zwaarder het gewicht, hoe stabieler het statief zal staan. Verder in dit bericht lees je wat nog meer van toepassing is op een betere stabiliteit.

Soorten statiefkop

Wat voor fotograaf jij bent bepaalt welk type kop je neemt. Naast de videokop kan je statiefkoppen in drie categorieën delen: de driewegkop, balhoofd, of schommelkop. We starten met de driewegkop. De driewegkop kan je op drie manieren bewegen: Voor- of achterover, rechtsom- of linksom, horizontaal- of verticaal. Hiermee kan je uiterst nauwkeurig jouw camera richten. Dit kan met hendels, maar bijvoorbeeld ook met draaiknoppen waarbij je je statiefkop per millimeter kunt draaien. Perfect voor de architectuurfotograaf.

Daarnaast heb je ook een balhoofd. Die bestaat uit een kogelconstructie waardoor je met een hendel jouw camera gemakkelijk en snel in de gewenste positie kunt zetten. Tot slot kan je kiezen uit een schommelkop. Anders dan de bovengenoemde statiefkoppen bevestig je niet de camera op de kop, maar je lens. Dit is een bijzondere kop, omdat je je lens en camera volledig los kunt bewegen in elke gewenste stand. Jouw lens wordt met een speciale ring op de kop bevestigd.

Wat je bij goedkopere statieven ziet is een geïntegreerde statiefkop. Je kunt die niet veranderen voor een andere kop als het kapot is of als je een andere kop wenst. Bij een kapotte kop moet je een volledig nieuw statief aanschaffen. Bij duurdere statieven moeten statiefkoppen vaak los gekocht worden waardoor je in staat bent om volledig je statief naar eigen wens samen te stellen.

Hoogte van het statief

Als je vrij lang bent ga je automatisch op zoek naar een hoog statief. De maximale lengte is dan belangrijk. Ondanks dat fotograferen vanaf ooghoogte niet altijd de meest spannende compositie geeft wil je wanneer het kan en nodig is op ooghoogte fotograferen. Ben je een fotograaf die veel macrofoto’s maakt, dan is de minimale hoogte van het statief belangrijk. Er zijn statieven die volledig plat kunnen waardoor jij vlak boven de grond kunt fotograferen.

Stabiliteit en pootsegmenten

Hoe hoger het statief, hoe belangrijker de stabiliteit en stevigheid. In het hoofdstuk materiaal en gewicht lees je al dat een hoger gewicht een betere stabiliteit geeft, maar het ligt ook aan de poten. Je hebt poten die uit twee segmenten bestaan, maar ook poten die uit vier of vijf segmenten bestaan. Hoe meer segmenten een statief heeft, hoe steviger het statief zal zijn. Het is aan te raden om een statief te kiezen met poten die bestaat uit minimaal 3 segmenten.

Sommige statieven zijn te koop met een contrahaak. Aan deze haak kan je bijvoorbeeld je tas hangen waardoor het statief stabieler staat.

Conclusie en extra tips

• Goedkoop is duurkoop. Net als je camera en lens moet je de aanschaf van een statief zien als een investering. Het is een eenmalige aankoop waar je jarenlang plezier van hebt.
• Ga na wat voor fotograaf je bent en aan welke eisen jouw statief moet voldoen. Na het lezen van dit bericht en door filters op verkooppagina’s te bekijken kan je voor jezelf nagaan wat belangrijk is voor jou en welk soort statief je nodig hebt.
• Zet je wensen op een rij: wat is voor jou belangrijk? Let op gewicht, type statiefkop en de minimale en maximum hoogte
• Lange sluitertijden, HDR, photo stacking of panorama? Gebruik dan altijd een statief voor het beste resultaat!
• Vergeet de beeldstabilisatie niet uit te zetten wanneer je op statief fotografeert. Dit zorgt voor een betere scherpte.
• Eerst kijken, dan neerzetten. Een scherpe foto is uiteraard belangrijk, maar je compositie is dat net zo! Bekijk eerst het onderwerp wat je wilt fotograferen en naar hoe je dit in beeld wilt brengen. Zet vervolgens je statief neer om de foto te maken.

Zoals je leest zijn er dus aardig wat verschillen in kwaliteit, materiaal, statiefkop en hoogte. Een statief moet je zien als een investering in de toekomst. Het is daarom verstandig om je eerst goed te verdiepen in wat er beschikbaar is. Ga eens zoeken op prijs als je dat belangrijk vindt, zoek op hoogte of materiaal. Maar houd altijd in gedachten: goedkoop is duurkoop.

Gratis e-book: waar let je op bij aankoop van een statief?

We zien het constant tijdens onze workshops. Statieven die eigenlijk te licht zijn en te onstabiel om scherpe foto’s mee te maken. Het is begrijpelijk, want de aankoop van een camera is al duur genoeg. Waar moet je op letten tijdens de aankoop van een goed statief? In dit gratis e-book gaan we hier dieper op in met o.a. tips over:

• Soorten statiefkop
• Minimale en maximale hoogte
• Gewicht en materiaal

Download hier het gratis e-book!