Hoe goed jouw camera ook is, je camera zal altijd beperkingen hebben. De camera kan minder contrastverschil vastleggen dan wij mensen met onze eigen ogen kunnen zien. Door HDR fotografie toe te passen kan jij laten zien hoe jij de situatie met eigen ogen zag, ondanks die beperkingen. Wellicht denk je aan surrealistische foto’s als je denkt aan HDR, maar dit kan ook anders. In dit artikel lees je wat HDR fotografie is en hoe je het best een HDR foto maakt.

Waarom maak je een HDR foto?

Als je een enkele belichting maakt in een omgeving met grote contrastverschillen, dan worden lichte delen vaak te licht en donkere delen te donker. Er is geen goede balans te vinden en details in de onder- of overbelichte delen zijn verdwenen. Als fotograaf kan je dan een keuze maken. Maak ik de voorgrond lichter met als gevolg dat de lucht te licht wordt? Of maak ik de lucht donkerder met als gevolg dat de voorgrond te donker wordt? Door een HDR foto hoef je deze keuze niet te maken. Een HDR foto zorgt namelijk voor die juiste balans.

 

Histogram gebruiken, HDR fotografie

 

Hoe maak je een HDR foto?

Een HDR foto bestaat uit minimaal drie foto’s; onderbelicht, normaal belicht en overbelicht. Vaak zit er één stops verschil tussen die belichtingen. Hoeveel stops je kiest is afhankelijk van hoe groot het contrastverschil is. HDR fotografie kan je gemakkelijk zelf handmatig doen. Maak een goed belichte foto en maak vervolgens een overbelichte foto en een onderbelichte foto met 1 of meerdere stops verschil.

Je kunt ook gebruik maken van de bracketing functie. Met de bracketing functie kan je het aantal foto’s instellen, bijvoorbeeld 3, 5, 7 of 9. Ook kan je instellen hoe groot het verschil in stops moet zijn en kan je soms de volgorde aangeven waarin de foto’s gemaakt worden zodat je achteraf makkelijker je foto’s kunt archiveren. Stel de camera zo in dat je lichtmeter in het midden staat en maak dan de foto. De bracketing functie maakt dan automatisch de reeks foto’s zoals jij dat hebt ingesteld.

Uit hoeveel foto’s jouw HDR bestaat is afhankelijk van de lichtsituatie. Als je kleine contrastverschillen hebt is een HDR foto met 3 of 5 foto’s vaak voldoende om overal detail te laten zien en een realistisch beeld te creëren. Heb je grote contrastverschillen, dan zou ik minimaal 7 foto’s aanraden. Hoe groter het contrastverschil is, hoe meer foto’s je nodig hebt om een goede, realistische HDR foto te maken. Maak altijd meer foto’s dan je denkt nodig te hebben. Achteraf heb je namelijk de keuze om alle beelden te gebruiken of niet.

Een goede HDR foto is een foto waarbij er nog genoeg contrast te zien is, maar waarbij alle details in zowel de donkere als de lichte delen goed zichtbaar zijn. Wanneer wordt een HDR foto onrealistisch? Dat gebeurt als je meer detail ziet dan het menselijk oog kan zien.

 

HDR Fotografie

Voorbeeld van een surrealistische HDR foto.

 

Wat moet je vervolgens doen met de gemaakte foto’s?

Sommige camera’s hebben een automatische HDR-functie. De camera voegt dan zelf de foto’s toe tot een HDR foto. Dit is erg handig als je geen gebruik maakt van fotobewerkingsprogramma’s. Het is echter wel aan te raden om het via bewerkingsprogramma’s te doen, omdat je dan meer controle hebt over het eindresultaat.

Gebruik je fotobewerkingsprogramma’s zoals Lightroom, Photoshop of Aurora HDR? Dan kan je de verschillende belichtingen automatisch samenvoegen tot één HDR foto. In de nabewerking kan je het beeld vervolgens naar eigen smaak aanpassen. Je kan het zo dicht mogelijk bij de realiteit houden, maar er ook een surrealistisch beeld van maken.

 

Surrealistische HDR foto.

Realistische HDR foto.

 

Gebruik bij voorkeur een statief

Het is belangrijk dat je foto’s op statief gemaakt zijn en dat je foto’s zo min mogelijk beweging bevatten. Als de foto’s teveel van elkaar afwijken qua compositie, dan lukt het uitlijnen van de foto’s in de nabewerking niet. Je kan dan geen HDR foto maken. Daarnaast moet je letten op schimmen. Schimmen komen voor wanneer je bewegende onderwerpen fotografeert zoals bewegende bomen, verkeer of boten in het water. Als er hier en daar kleine schimmen te zien zijn is dat geen ramp. Er is een optie waarbij je de schimmen kunt verwijderen.

Je moet op een aantal dingen letten wanneer je een HDR foto maakt:

  • Fotografeer in RAW om de HDR foto achteraf volledig naar smaak aan te kunnen passen
  • Stel eenmalig handmatig scherp. Een verandering in scherpte kan je terugzien in het eindresultaat.
  • Kies voor een vast diafragma of fotografeer met diafragmavoorkeuze. Een verschil in diafragma kan de scherpte weer beïnvloeden
  • Zet ook je andere instellingen vast, zoals een vaste ISO en een vaste witbalans
  • Wees je bewust van schimmen: voorkom bewegende voorwerpen zoals bewegende bomen of verkeer
  • Maak meer foto’s dan je denkt nodig te hebben. Achteraf kan je kiezen om alle foto’s te gebruiken of niet
  • Bekijk je histogram! Het histogram vertelt je alles over de belichting

Zoals met alles in de fotografie is het belangrijk dat je blijft oefenen, blijft herhalen en blijft experimenteren. Dit is vooral met HDR fotografie, want je kunt een HDR foto niet alleen op vele manieren maken, maar ook op vele manieren nabewerken. Succes!

Workshop HDR fotografie

Wil je in de praktijk en onder begeleiding leren hoe je HDR fotografie toepast? Volg dan een workshop HDR fotografie. Bezoek de link voor meer informatie.

 

10 waardevolle tips om je scherpte te verbeteren

Gratis e-book: 10 waardevolle tips voor optimale scherpte

Zelfs de kleinste trilling kan voor onscherpe foto’s zorgen. Voorkom onscherpe foto’s door dit e-book in huis te halen! Deze 10 tips zullen jouw scherpte gegarandeerd verbeteren. Het e-book vertelt o.a. over:

  • Diafragma
  • Gebruiken van de spiegelopklapfunctie
  • Vind de sweet spot

Download hier het gratis e-book!