Als we het over nachtfotografie hebben denken we vaak aan ‘bokeh’: die ronde bolletjes in de voor- of achtergrond. Wat is bokeh precies en hoe krijg jij dit bokeh effect in jouw foto’s? Dat lees je in dit artikel.

Wat betekent bokeh?

Het woord Bokeh komt van het Japanse woord ‘boke‘ wat onscherpte betekent. Bokeh is dus niets meer dan de onscherpte die je vaak in de achtergrond van je foto ziet. Verwar het echter niet met scherptediepte. Scherptediepte is het gebied dat nog voldoende scherp wordt weergegeven. Het zegt meer over de kwaliteit van de onscherpte. Bij scherptediepte heb je veel of weinig scherptediepte. Bij bokeh heb je een drukke of rustige achtergrond. Het is met elkaar verbonden, maar verschillend van elkaar.

 

 

Wat wordt gezien als mooie boke?

Over het algemeen spreekt men over een mooie bokeh-effect als er een verloop in kleur is te zien en een rustige, egale voor- of achtergrond. Op deze manier kan je het onderwerp losmaken van je achtergrond en zo de aandacht op je onderwerp plaatsen. Als je geen mooi bokeh-effect ziet, dan leidt de voor- of achtergrond af van wat je wilt laten zien. Het wordt storend. Let dus goed op de plaatsing. Je camera een paar centimeter meer naar links of naar boven plaatsen kan een wereld van verschil maken. Wist je dat ze in de Oosterse cultuur meer oog hebben voor de achtergrond dan voor het voorwerp?

Het bokeh-effect kan altijd voorkomen, niet alleen tijdens de nacht. Het komt het meest voor als er hooglichten in de achtergrond aanwezig zijn. Dat kunnen lampen zijn, maar ook regeldruppels in het gras of door iets anders wat licht reflecteert. Let dan wel op de richting van het licht. Met tegenlicht wordt de kans op bokeh groter dan wanneer het licht achter je vandaan komt.

Hoe krijg je het bokeh-effect?

Diafragma

Het bokeh-effect komt tevoorschijn als je fotografeert met een open diafragma. Door het open diafragma krijg je die wazige achtergrond te zien (weinig scherptediepte). Daar zit het verstopt. Een lichtsterk objectief heeft de voorkeur, omdat je met een diafragma van f 1.8 of f 2.8 nog meer bokeh te zien krijgt dan bij f 4,5 of f 5.6. Doordat je weet dat je bij een zo open mogelijk diafragma meer bokeh krijgt kan je de camera handmatig instellen of op de diafragma voorkeuzestand zetten. In beide standen kan je het diafragmagetal vastzetten. Fotografeer je handmatig, dan moet je zelf de juiste sluitertijd kiezen voor een goede belichting. Bij de diafragma voorkeuzestand doet de camera dit zelf.

Lees meer over de verschillende voorkeuzestanden op je camera.

 

Diafragma van een objectief.

 

Niet geheel onbelangrijk is de vorm van jouw diafragma. Jouw diafragma bestaat uit lamellen. Uit hoe meer lamellen jouw diafragma bestaat, hoe ronder jouw diafragma is, hoe ronder de bollen zullen worden. Heeft jouw objectief een diafragma die meer zeshoekig is, dan zul je dit heel duidelijk terug zien zoals in onderstaande foto. Vind jij bokeh heel belangrijk in je foto’s of maak je veel fotos’s met dit effect, dan is dit een belangrijk punt om op te letten.

In bovenstaande foto zie je een diafragma van een objectief. Je ziet dat de diafragma-opening niet helemaal rond is. Het bokeh-effect van deze lens zal dus ook niet helemaal rond zijn.

Objectief

Niet alleen een lichtsterk objectief vergroot de kans op het bokeh effect. Het verschilt ook per brandpuntsafstand. Bij een groothoeklens is het veel lastiger om die onscherpe achtergrond te krijgen dan bij een zoomlens. Neem dus bij voorkeur een objectief met een wat langer brandpuntsafstand. Kies een objectief van minimaal 50 mm.

 

Bokeh met 6 hoeken

Bokeh niet volledig rond door het diafragma.

Verschil diafragma scherptediepte

 

Afstand tot het onderwerp en de achtergrond

Moet ik per sé een lichtsterk objectief hebben? Nee, dat hoeft niet. De afstand tussen de camera en het onderwerp plus de afstand van het onderwerp tot de achtergrond hebben een enorme invloed op de scherptediepte en bokeh. Hou de afstand tot het onderwerp klein. Kom dus lekker dicht bij je onderwerp met de camera. Hou de afstand tussen het onderwerp en de achtergrond zo groot mogelijk.

Bokeh figuurtjes maken (incl. online cursus bokeh)

Wist je dat je in plaats van ronde bollen ook bokeh-figuurtjes kunt maken? Een hartje, een ster, een kerstman of een puzzelstuk, je kunt het zo gek niet bedenken! Met figuurtjes-bokeh maak je je foto uniek en persoonlijk!

Dit kan gemakkelijk met onze zogenaamde bokeh-kit.Met deze bokeh-kit maak je van ronde bokeh heel gemakkelijk figuurtjes-bokeh! De kit bevat een houder voor de meeste objectieven en maar lief 16 verschillende figuurtjes die je meteen kunt toepassen.

Naast de bokeh-kit krijg je toegang tot de online cursus. Daarin vind je een bokeh introductievideo, een uitgebreide videoles over diafragma, handige praktijkvideo’s en een instructievideo voor het gebruiken van de bokeh-figuurtjes kit. De bokeh-kit komt ook met een handige bewaarverpakking en een spiekbrief met handige tips. Succes gegarandeerd!

Lees meer over de online cursus bokeh en de figuurtjes kit.

 

Bokeh kit figuurtjes online cursus

Bokeh kit.

Bokeh kit figuurtjes online cursus bokeh

Een van de 16 figuren uit de bokeh kit.

 

Conclusie

Om bokeh te krijgen moet je letten op het volgende:

  • Fotografeer bij voorkeur met een lichtsterk objectief
  • Kies een zo open mogelijk diafragma, bijvoorbeeld 1.8 of f 2
  • Kies een lang brandpuntafstand (minimaal 50 mm)
  • Hou de afstand tot het onderwerp klein
  • Hou de afstand van je onderwerp en de achtergrond groot
  • Let op de vorm van het diafragma (hoe ronder het diafragma, hoe ronder de bollen)

Je weet nu waar de term boke vandaan komt en hoe je de mooiste bokeh foto’s maakt. Ik wens je heel veel succes en plezier!

 

Online cursus nachtfotografie

Leer van A tot Z hoe je de mooiste nachtfoto’s maakt:

  • Ruim 4 uur aan lesmateriaal
  • 10 uitdagende doe-opdrachten met feedback
  • In eigen tijd en tempo
Meer informatie